کد مطلب:2103 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:14

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

بيش تر افراد جامعه خصوصاً جوانان از امر به معروف و نهي از منكر بدشان مي آيد و اگر به طور صريح به آن ها گفته شود:اين كار را نكن، بدشان مي آيد و به شخص نصيحت كننده ناسزا مي گويند. در چنين شرايطي چگونه امر به معروف و نهي از منكر بايد كرد؟

امر به معروف و نهي از منكر مسئوليت بزرگي است كه بايد با ظرافت خاص انجام گيرد. طبيعي است كه اگر اين فريضة الهي به طور شايسته عملي نگردد، چه بسا اثر معكوس خواهد داشت. از اين رو اسلام آداب خاصي را براي امر به معروف و نهي از منكر در نظر گرفته است كه مهم ترين آن ها عبارتند از:

1_ حُسن برخورد:

قرآن مجيد خطاب به پيامبر اكرم(ص) مي فرمايد: اي پيغمبر! به بندگانم بگو كه با مردم با نيكوترين وجه صحبت نمايند.[8] خداوند از حضرت موسي (ع) مي خواهد با فرعوني كه ادعاي خدايي دارد با نرمي و ملاطفت تكلم كند و به ايشان بگويد: آيا ميل داري كه پاكيزه شوي؟ آيا مي خواهي تو را به راه خداوند هدايت كنم تا به درگاه او خاشع شوي؟[9]

هرگز نمي توان با خشم و خشونت جواني را از گناه باز داشت. روح جوان بسيار آسيب پذير است و در برابر برخورد قهر آميز و اكنش نشان مي دهد از اين رو بايد مواظب بود تا لطمه اي به شخصيت افراد وارد نشود. استفاده از جملاتي مانند اين عمل در شأن شما نيست و شأن شما بالاتر از اين ها است، شما سرمايه هاي اين مملكت هستيد و جامعه و تاريخ به شما اميد دارد بسيار مؤثر است. امام خميني در اين باره مي گويد: سزاوار است آمر به معروف و ناهي از منكر، در امر و نهي خود و مراتب انكارش، چون طبيبي دلسوز و پدري مهربان كه مصلحت مرتكب را رعايت مي كند باشد و انكارش بر او خصوصاً و بر امت عموماً لطف و رحمت باشد.[10]

2_ جلب اعتماد:

امر به معروف و نهي از منكر در صورتي با موفقيت انجام مي گيرد كه اعتماد طرف مقابل جلب شود. بدون جلب اعتماد نمي توان در شخصي نفوذ كرد، از اين رو امام علي(ع) مي فرمايد: دل هاي مردم وحشي است، پس هر كسي بتواند با آن ها الفت برقرار كند، به او روي خواهند آورد.[11] براي اين كار بايد به خطاكار شخصيت داد و از به كار بردن الفاظ تحقير آميز خودداري كرد.

3_ در نظر گرفتن وضع روحي و رواني:

در اجراي صحيح امر به معروف و نهي از منكر بايد شرايط مخاطب را در نظر گرفت. اگر عصباني است نمي توان نصيحت كرد. امام علي(ع) مي فرمايد:براي دل هاي آدميان، علاقه و قابال و گاهي تنفر و ادبار است هنگامي كه مي خواهيد كاري را انجام دهيد از طريق علاقةاشخاص وارد شويد زيرا هنگامي كه كسي را مجبور بر كاري كنيد نابينا مي شود.[12] يعني خود را به كوري و كري مي زند.

4_ محترم شمردن عقايد افراد:

دختر خانمي كه لباس مبتذل پوشيده و يا جواني كه سر و وضع خاصي دارد، اين ها را ارزش تلقي مي كند و نشانة شخصيت مي داند. اگر چه از ديد ما اين نظريه باطل است اما بايد توجه داشت كه توهين كردن به عقيده و نظر آن ها توهين به همة وجودشان خواهد بود. از اين رو اسلام به مسلمانان دستور مي دهد كه از توهين كردن به بت پرست ها خودداري كنند.[13]